Ông Lê Hoàng Nghi, Giám đốc Sở Kế hoạch Đầu tư cho biết tiếp xúc qua kênh ngoại giao để tận dụng ngoại lực là cách Bình Định thu hút vốn đầu tư FDI trong năm qua.
– Vì sao Bình Định chủ động sang nhiều nước, gõ tận cửa các doanh nghiệp tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư?
– Bình Định đã xác định 5 nhóm ngành trụ cột để phát triển kinh tế xã hội của tỉnh gồm: công nghiệp; du lịch; dịch vụ cảng và logistics; nông lâm thủy sản dựa trên công nghệ cao và phát triển kinh tế đô thị gắn với quá trình đô thị hóa.
Tiềm năng của các ngành trụ cột này muốn được khai phá thì cần thu hút ngoại lực, bên cạnh nỗ lực nội tại của người dân và doanh nghiệp địa phương. Các nhà đầu tư nước ngoài với nguồn vốn mạnh và làm chủ công nghệ cao, phù hợp với xu hướng thế giới sẽ đóng góp rất lớn vào sự phát triển của tỉnh, không chỉ qua các con số như GRDP, thu ngân sách mà phát huy được tiềm năng con người.
Đáp lại, Bình Định cũng đáp ứng được các tiêu chí của các doanh nghiệp nước ngoài. Chúng tôi có bờ biển dài 134 km với nhiều vùng biển đẹp, được thiên nhiên ưu đãi. Bên cạnh đó là bề dày lịch sử văn hóa. Địa phương còn có cảng biển, sân bay, hạ tầng đường bộ, đường ven biển được mở rộng một cách bài bản, có hệ thống trong những năm qua.
Ông Lê Hoàng Nghi – Giám đốc Sở Kế hoạch & Đầu tư tỉnh Bình Định. Ảnh: Bùi Toàn
Ngoài ra, trường đại học Quy Nhơn và các trường ở địa phương cũng cập nhật xu thế, phối hợp với doanh nghiệp để đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao nhằm đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động.
Đặc biệt, lãnh đạo tỉnh cởi mở và cam kết tạo mọi điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư, thể hiện qua hành động cụ thể là các chương trình xúc tiến hai chiều và đa phương được tổ chức liên tục.
Trong quá trình này, chúng tôi nhận ra sự chủ động của địa phương rất quan trọng, nghĩa là tỉnh không chỉ tiếp đón, hỗ trợ để doanh nghiệp khi đến địa phương; mà còn chủ động kết nối, tìm đến các nhà đầu tư, thông qua các cầu nối là các doanh nhân Bình Định, các quỹ đầu tư và cơ quan ngoại giao.
Do đó, trong năm 2023 nhiều đoàn công tác của tỉnh đã sang Đức, Hàn Quốc, Mỹ, Nhật, Canada, Thái Lan, Italy, Thụy Sĩ, UAE để kêu gọi đầu tư. Không chỉ làm việc với cơ quan thương mại, chính quyền chúng tôi còn gõ cửa tận trụ sở doanh nghiệp nước ngoài. Ngoài ra tỉnh còn đến cơ quan lãnh sự của các nước, đại sứ quán Việt Nam ở nước ngoài.
Chúng tôi còn tổ chức hội nghị và tham gia xúc tiến đầu tư doanh nghiệp Đức, Nhật Bản, Ấn Độ, Hàn Quốc… Mới đây, tỉnh đã mời đại diện các cơ quan ngoại giao nước ngoại và các lãnh đạo cơ quan ngoại giao của Việt Nam đến địa phương.
Nhiều doanh nghiệp nước ngoài từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức… được lãnh đạo tỉnh đón tiếp trọng thị. Một khi nhà đầu tư chọn Bình Định và có được sự yên tâm, tin tưởng, họ tiếp tục trở thành những cầu nối, giới thiệu tỉnh đến doanh nghiệp khác.
– Kết quả của các xúc tiến đầu tư nước ngoài như thế nào, thưa ông?
– Chính quyền thông qua các kênh ngoại giao đã kết nối, thiết lập quan hệ hợp tác, hữu nghị với các cấp chính quyền của nhiều nước; ký kết 11 thỏa thuận hợp tác quốc tế, trong đó có 7 thỏa thuận hợp tác với doanh nghiệp và hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài.
Trong đó có thể kể đến như: Bản ghi nhớ hợp tác nhằm tăng cường hợp tác, thu hút đầu tư, phát triển thương mại giữa tỉnh Bình Định và các đối tác, doanh nghiệp Đức ký với AHK (Phòng Công nghiệp và Thương Mại Đức tại Việt Nam); Biên bản ghi nhớ hợp tác với Hiệp hội Doanh nhân và Đầu tư Việt Nam – Hàn Quốc (VKBIA)…
Ông Phạm Anh Tuấn – Chủ tịch UBND Bình Định (thứ ba từ trái qua) làm việc với GBE Prime, công ty môi giới bán lẻ của UAE trong chuyến công tác tại Trung Đông từ 7-11/12 Ảnh:BinhDinhInvest
Hiệu quả lâu dài thì thể hiện qua con số 91 dự án FDI với tổng vốn đăng ký 1,18 tỷ USD của các nhà đầu tư đến từ 22 quốc gia, vùng lãnh thổ từ trước đến nay. Trong đó riêng năm 2023, tỉnh thu hút 6 dự án FDI đăng ký đầu tư mới, với tổng vốn đầu tư là 46,2 triệu USD; điều chỉnh 5 dự án điều chỉnh tăng vốn với tổng vốn điều chỉnh tăng 46,5 triệu USD.
Đặc biệt, thị trường xuất khẩu được mở rộng đến 128 quốc gia, vùng lãnh thổ với kim ngạch xuất khẩu ngày càng tăng; hoạt động xúc tiến đầu tư các đối tác Hàn Quốc, Nhật Bản, Pháp, Đức, Mỹ… được tổ chức dưới nhiều hình thức linh hoạt từ thăm, làm việc đến hội thảo, triển lãm sản phẩm, quà tặng…
Cùng với đó, các hoạt động trao đổi thư thăm hỏi, giao lưu hữu nghị nhân các ngày lễ, ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với các nước và nhân các sự kiện chính trị quan trọng được duy trì thường xuyên, góp phần củng cố hơn nữa mối quan hệ hợp tác hữu nghị, kết nối, thu hút đầu tư với các đối tác mà tỉnh đã thiết lập.
– Trong các dự án đầu tư tại địa phương, công nghệ cao là lĩnh vực được nhiều doanh nghiệp quan tâm. Lý do là gì thưa ông?
– Một trong những định hướng khác biệt của tỉnh là đưa Quy Nhơn thành đô thị khoa học sáng tạo, việc đầu tư cho khoa học công nghệ với hàm lượng chất xám cao chính là đầu tư cho tương lai.
Với trung tâm ICISE của GS Trần Thanh Vân và Thung lũng khoa học Quy Hòa, Bình Định đã đưa các giáo sư đạt giải Nobel và tổ chức những hội nghị khoa học tầm cỡ thế giới, cũng như thu hút các ông lớn trong ngành phần mềm. Cùng với đó, Khoa Toán và Thống kê, Đại học Quy Nhơn cũng được Thủ tướng phê duyệt định hướng trở thành một trong ba trung tâm toán học mạnh của cả nước.
Môi trường học thuật, nghiên cứu đã hình thành và tiếp tục phát triển, sẽ cung cấp nhân lực chất lượng cao. Còn các doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao sẽ cộng hưởng để nâng hàm lượng chất xám, giá trị gia tăng cho các ngành ở địa phương.
Hiện chúng tôi mong muốn các doanh nghiệp nước ngoài đưa những công nghệ cao vào giáo dục, y tế, công nghiệp chế biến, thiết bị điện tử, phần mềm, nông nghiệp, logistics… Đồng thời, chúng tôi cũng chú trọng đến những công nghệ thân thiện với môi trường để giữ hình ảnh địa phương, đảm bảo môi trường đầu tư bền vững.
Trong chuyến thăm Hàn Quốc vừa qua, lãnh đạo Bình Định cũng bày tỏ mong muốn doanh nghiệp nước này đầu tư vào những thế mạnh mà họ đang dẫn đầu xu hướng là chíp bán dẫn và đất hiếm. Để tạo tiền đề thu hút các nhà đầu tư lớn, tỉnh đẩy mạnh phát triển công nghiệp hỗ trợ, cơ sở hạ tầng và các dịch vụ kèm theo.
– Một trong những rào cản của doanh nghiệp FDI đến Việt Nam là thủ tục hành chính. Tỉnh làm gì để giải quyết vấn đề này?
– Phương châm của tỉnh trong mời gọi hợp tác, đầu tư là đi trước một bước trong chuẩn bị hạ tầng kinh tế – xã hội và cải cách thủ tục hành chính.
Thời gian qua, để tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư, tỉnh rút ngắn hơn một nửa thời gian giải quyết của các thủ tục – từ chấp thuận chủ trương đến khi có giấy phép xây dựng. Theo đó, thời gian giải quyết các thủ tục đối với các dự án trong và ngoài Khu kinh tế, Khu công nghiệp lần lượt là 60 ngày (theo quy định là 145 ngày) và 118 ngày (theo quy định là 242 ngày).
Công tác bồi thường giải phóng mặt bằng với các dự án ngoài khu công nghiệp là 98 ngày (thực hiện đồng thời và nằm trong 118 ngày làm thủ tục đầu tư). Thời gian xác định nghĩa vụ tài chính đối với trường hợp đã có bảng giá đất và không phải xác định hệ số điều chỉnh giá đất là 3 ngày.
Với trường hợp phải xác định hệ số điều chỉnh giá đất cụ thể, thời gian giải quyết là 15 ngày đối với các dự án do Tổ công tác của Sở Tài chính xác định; không quá 27 ngày với các trường hợp phải thuê đơn vị tư vấn (chỉ định hoặc đấu thầu).
Về trường hợp xác định giá đất cụ thể dự án đối với khu đất có giá trị (tính theo giá đất trong bảng giá đất) từ 20 tỷ đồng trở lên thì quy trình giải quyết bao gồm 6 bước, thực hiện trong 27 ngày.
Đối với trường hợp phức tạp hay các dự án cá biệt có quy mô thu hồi đất lớn, số lượng tổ chức, hộ gia đình cá nhân nhiều, nguồn gốc đất quá phức tạp thì thời gian thực hiện theo kế hoạch cụ thể hoặc được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt riêng từng dự án. UBND Bình Định cũng đã ban hành quy trình hoạt động đường dây nóng để tư vấn, giải đáp những vướng mắc cho nhà đầu tư.
– Theo ông đâu là thách thức trong thu hút đầu tư của tỉnh thời gian tới?
– Thách thức lớn nhất của tỉnh là nằm quá xa hai trung tâm phát triển của cả nước là TP HCM và Hà Nội, dẫn đến khó tận dụng dư địa và sự lan tỏa từ hai thành phố lớn này. Hơn nữa, hạ tầng của tỉnh đã được đầu tư, nâng cấp trong những năm qua song chưa phát triển so với các thành phố lớn. Thêm vào đó, nguồn nhân lực của tỉnh vẫn chưa đủ để đáp ứng được đòi hỏi của các dự án có hàm lượng công nghệ cao, sạch, giá trị gia tăng cao… Hạ tầng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân chưa cung ứng đủ.
Một góc Khu kinh tế Nhơn Hội. Ảnh: Bùi Toàn
Thời gian qua, một số dự án tiến hành chậm, một phần do khả năng của nhà đầu tư, mặt khác do những bất cập trong quản lý đất đai và khó khăn giải phóng mặt bằng.
Covid-19 và bối cảnh khó khăn chung của nền kinh tế cũng kéo theo sự thiếu hiệu quả trong hoạt động sản xuất kinh doanh ở một số ngành công nghiệp chủ lực, cùng với đó là sự thiếu hụt nguyên liệu đầu vào, giảm đầu ra do sự sụt giảm nhu cầu tiêu dùng trong nước và các thị trường lớn như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ, EU.
– Các giải pháp tăng thu hút đầu tư của tỉnh thời gian tới là gì?
– Để khắc phục các hạn chế nói trên Bình Định chủ động và kêu gọi sự hỗ trợ từ Trung ương cũng như khu vực tư nhằm tiếp tục hoàn thiện hạ tầng, nâng cấp sân bay Phù Cát thành sân bay quốc tế, làm thêm hai cảng biển là Hoài Nhơn và Phù Mỹ cũng như tiếp tục đầu tư đường bộ để kết nối các khu công nghiệp, liên kết vùng. Đồng thời đầu tư thêm nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân.
Cùng với đó, địa phương tiếp tục chú trọng đào tạo và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Chuẩn bị sẵn sàng quỹ đất sạch cũng như hạ tầng mềm là các cơ chế, chính sách đầu tư thông thoáng.
Tỉnh cũng giao Sở Kế hoạch và Đầu tư theo dõi, đánh giá xu hướng chuyển dịch dòng vốn đầu tư nước ngoài về Việt Nam để lựa chọn thu hút các dự án FDI chất lượng cao để phục hồi sau đại dịch. Các dự án thu hút sẽ bám sát 5 nhóm ngành được xác định là trụ cột tăng trưởng, trong đó chú trọng đến công nghiệp chế biến theo hướng hiện đại, quy mô lớn, thân thiện với môi trường, các ngành dịch vụ mũi nhọn gắn với bảo vệ môi trường, giải quyết các vấn đề xã hội, sử dụng tiết kiệm quỹ đất, nâng cao chất lượng, hiệu quả sử dụng vốn đầu tư.
Ngoài ra, chúng tôi duy trì đối thoại, gặp gỡ với doanh nghiệp thường xuyên để lấy ý kiến, kịp thời tháo gỡ khó khăn với tinh thần trân trọng và cầu thị, “lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm”; tiếp tục kết nối và làm việc các kênh ngoại giao để kêu gọi đầu tư từ nước ngoài.
Bùi Toàn – Phạm Linh